وردپرس چیست؟
تعریفی که برای وردپرس در ویکیپدیا آمده به این شرح است که، وردپرس یک سیستم مدیریت محتوا برای سایتها و وبلاگها میباشد. وردپرس در ابتدا تنها یک سیستم رایگان وبلاگ نویسی بود که امکانات خوبی را در اختیار وبلاگ نویسان قرار میداد و سپس به صورت یک CMS یا نرمافزار کدباز برای مدیریت محتوای سایتها معرفی شد. پس اگر بخواهیم به این موضوع بپردازیم که وردپرس چیست و چرا باید برای راهاندازی سایت از وردپرس استفاده کنیم میتوان گفت که ما با یک سیستم نرمافزاری تحت وب روبهرو هستیم که با نام وردپرس ساخته شده است و با استفاده از آن میتوانیم هر نوع وبسایت شخصی، تجاری، فروشگاهی، کسب و کار و… را راهاندازی کنیم.
وردپرس چیست؟
وردپرس یک سیستم مدیریت محتوا یا همان CMS است که با استفاده از آن میتوانید اقدام به ساخت سایت و وبلاگ کرده و هر نوع وبسایت شخصی، تجاری، فروشگاهی، شرکتی و… را با استفاده از آن راهاندازی کنید. وردپرس ادامه دهنده پروژه موفق B2 است که در ابتدا در سال 2003 شکل گرفته و در نهایت منجر به به وجود آمدن وردپرس شد. این سیستم مدیریت محتوا با استفاده از زبان برنامهنویسی قدرتمند PHP ایجاد شده است و برای پردازش و کار روی دیتابیس از پایگاه داده MySQL استفاده میکند.
هم اکنون که در حال تهیه اولین مقاله در وبمستر وردپرس هستیم وردپرس در نسخه 4.9.4 قرار دارد که به تازگی این نسخه منتشر شده و در حال سپری کردن این ورژن و رسیدن به تغییراتی بزرگتر در نسخه 5 وردپرس میباشد که به زودی شاهد آن خواهیم بود. پس میتوان گفت که در طول این 15 سال که وردپرس به وجود آمده است به خوبی توانسته خود را به گونهای منعطف بکند که با استفاده از آن بتوانید هر نوع وبسایتی را راهاندازی کنید.
برای ساخت سایت با استفاده از وردپرس کافی است تا اسکریپت وردپرس را از وبسایت رسمی وردپرس دانلود کرده و سپس با نصب و راهاندازی آن بر روی هاست خود سایت دلخواه خود را در هر زمینه تجاری، شخصی، وبلاگ، فروشگاهی، خدماتی و… راهاندازی کرده و به رشد کسب و کار خود کمک کنید. حالا اگر به صورت تخصصیتر به پاسخ این سوال که وردپرس چیست؟ بپردازیم میتوان گفت که، وردپرس عبارت است از یک بسته نرمافزاری متن باز و رایگان تحت وب که در دسته CMS ها(Content Management System) قرار دارد.
تاریخچه وردپرس
بنیانگذار وردپرس مت مولنگ میباشد که در 27 ماه می 2003 وردپرس را به صورت عمومی منتشر کرد. نام وردپرس را نیز کریستیان اِسلِک که از دوستان صمیمی مولنگ میباشد پیشنهاد داده و تا به امروز این سیستم مدیریت محتوا را با نام وردپرس میشناسیم. وردپرس در ابتدا صرفا برای ساخت وبلاگ کاربرد داشت و در آن دوران از انعطاف بسیار بالای امروز برخوردار نبود تا بتوان هر سایتی را با آن راهاندازی کرد، اما حال که به این میزان از انعطاف پذیری بالا که به لطف افزونههای وردپرس و مانوری که میتوان با استفاده از فانکشن وردپرس و قالب وردپرس انجام داد میتوان هر نوع سایتی با وردپرس ساخت.
ویژگی هاست مناسب وردپرس
همانطور که اشاره شد وردپرس از زبان برنامهنویسی php و پایگاه داده مایاسکیوال استفاده میکند که برای استفاده از هاست مخصوص وردپرس و انتخاب هاست مناسب وردپرس کافی است هاستی که خریداری میکنید این امکانات را در بهترین حالت ممکن و در بهروزترین ورژن خود داشته باشد. در حال حاضر وردپرس نیز با آخرین نسخههای منتشر شده از php و mySQL سازگاری کاملی داشته و اگر از وردپرس به همراه آخرین نسخه از این نرم افزارها استفاده کنید از سرعت پردازش بالا در سایت نیز برخوردار خواهید بود.
قالب وردپرس چیست
اکثر ما شروع خوبی را در دنیای وب با وبلاگ نویسی آغاز کردهایم و همان گونه که در سرویسهای ساخت وبلاگ دیدیم با استفاده از قالب وبلاگ میتوانستیم به راحتی از ظاهر دلخواه خود استفاده کنیم که بر اساس زبان HTML و CSS امکان شخصی سازی هر بخش از قالب را به ما میداد. در وردپرس نیز شما با همین آپشن مواجه هستید اما با این تفاوت که دست شما در وردپرس بازتر است و میتوانید از زبانهای php نیز استفاده کنید. برای استفاده از قالب وردپرس کافی است بعد از نصب وردپرس به مسیر نمایش> پوستهها در وردپرس مراجعه کرده و با نصب قالب دلخواه وردپرس در آن از ظاهر دلخواه برای سایت خود استفاده کنید.
به دلیل وجود مخزن وردپرس که در دو دسته قالب وردپرس و افزونه وردپرس وجود دارد به راحتی میتوانید از هزاران هزار قالب موجود در مخزن وردپرس که به صورت اصولی دستهبندی شدهاند استفاده کرده و با مشاهده دموی آنلاین هر یک از قالبهای وردپرس یکی از آنها را برای نصب بر روی وردپرس استفاده کرده و از قالب دلخواه وردپرس استفاده کنید. برای دسترسی به منبع عظیمی از قالب وردپرس کافی است تا به آدرس wordpress.org/themes مراجعه کنید.
افزونه وردپرس چیست
همانطور که در بخش قالب وردپرس با یک منبع عظیم از پوستههای وردپرس مواجه هستید به همین شکل منبع بزرگتری از افزونههای وردپرس نیز در اختیار شما قرار دارد که با استفاده از افزونه وردپرس میتوانید به راحتی امکانات وردپرس را توسعه داده و بیشتر و بیشتر کنید. به عنوان مثال اگر قصد راهاندازی فروشگاه در وردپرس را دارید میتوانید از دو افزونه ووکامرس یا EDD استفاده کنید، یا اگر قصد دارید تا اقدام به ساخت فرم در وردپرس بکنید میتوانید از افزونه رایگان فرم تماس 7 یا افزونه تجاری گرویتی فرم استفاده کنید تا هر نوع فرم که مد نظر شماست در وردپرس ایجاد کنید.
پس استفاده از افزونه وردپرس صرفا محدود به این نیست که افزونه در مخزن وردپرس موجود باشد، اگر دستی در برنامه نویسی داشته باشید به راحتی میتوانید هر نوع افزونه را کدنویسی کرده و در وردپرس از آن استفاده کنید. برای دسترسی به افزونههای وردپرس در مخزن وردپرس نیز کافی است به آدرس wordpress.org/plugins مراجعه کنید و هر یک از افزونههای وردپرس که بر اساس دستهبندی و کارکرد آنها قرار داده شده است را انتخاب کرده و بعد از نصب افزونه در وردپرس از آنها استفاده کنید.
توابع وردپرس چیست
همانطور که میدانید در سایتهای پویا برای اینکه بتوانید ارتباط سیستم مدیریت محتوا و اسکریپت خود را با پایگاه داده برقرار کنید نیاز به توابعی دارید تا هر یک از این توابع اطلاعاتی را به شما نمایش دهند. به عنوان مثال برای نمایش عنوان سایت، تعداد نظرات نوشته، اطلاعات نوشته، نمایش دستهبندی و… نیاز به توابع اختصاصی هر یک از این اطلاعات دارید. وردپرس نیز برای نمایش این دادههای پویا از توابع وردپرس استفاده میکند که با فراخوانی هر یک از این توابع وردپرس میتوانید اطلاعات دلخواه خود را با استفاده از قالب وردپرس، افزونه وردپرس و کدنویسی در فانکشن وردپرس فراخوانی کرده و نمایش دهید. توابع وردپرس برای طراحی قالب و افزونه وردپرس مورد استفاده قرار میگیرند که بر اساس زبان برنامه نویسی php در قلب وردپرس تعبیه شدهاند و میتوانید از توابع اختصاصی وردپرس نیز در آن استفاده کنید.
توابع وردپرس صرفا محدود به توابع پیشفرض موجود در این سیستم مدیریت محتوا نیستند و به راحتی میتوانید با استفاده از فانکشن قالب وردپرس و کدنویسی توابع دلخواه خود را در آن ایجاد کنید که نمونهای از آن را در صفحه توابع وردپرس معرفی کردهایم. برای مشاهده توابع وردپرس و نحوه استفاده از آنها نیز میتوانید به صفحه codex.wordpress.org مراجعه کرده و از آنها برای طراحی قالب وردپرس و افزونه وردپرس استفاده کنید.
آیا وردپرس ایمن است؟
امنیت وردپرس را هم درست مشابه سایر نرمافزارها و سایت سازها به هیچ وجه نمیتوان به صورت 100 درصد در نظر گرفت، چرا که عوامل بسیار متعددی در ایمنی یک سیستم مدیریت محتوا دخیل هستند که دست در دست هم قرار دادهاند تا امنیت یک سیستم را حفظ کنند و اگر هر یک از این عوامل تحت الشعاع قرار بگیرند باعث هک سایت و نفوذ در سیستم مدیریت محتوا خواهد شد. به عنوان مثال یکی از بیشترین دلایلی که باعث میشود تا امنیت وردپرس را کاهش دهد استفاده از هاست نامناسب است، یا اینکه به دلیل استفاده از قالب وردپرس و افزونه وردپرس که عموما نال شده هستند و به صورت اورجینال آنها را تهیه نمیکنیم هکرها با تزریق کدهایی که در این قالبها قرار دادهاند باعث خواهند شد تا به راحتی کنترل سایت را در دست گرفته و از آن سوء استفاده کنند.
وردپرس نیز در هر بار بهروزرسانی که انجام میدهد مشکلات امنیتی و راههایی که به عنوان باگ شناخته شدهاند را سریعا برطرف میکند. به گونهای که اگر در یک آپدیت از وردپرس حفره امنیتی یافت شود به صورت خودکار وردپرس در سایت شما آپدیت خواهد شد. علاوه بر این با استفاده از انواع افزونهها و روشهای امنیتی که در مقالات آتی به معرفی آنها خواهم پرداخت میتوانید امنیت سایت خود را بهبود بخشید. خوشبختانه وردپرس در زمینه امنیت فعالیت خوبی داشته و با استفاده از راهکارهایی که با استفاده از افزونه وردپرس و روشهایی که از طریق هاست وردپرس میتوان در جهت افزایش امنیت انجام داد میتوانند تا حد بسیار بالایی وردپرس را در برابر هر نوع حمله ایمن سازند.
بنابراین سعی کنید همیشه قالب و افزونههای خود را از یک منبع معتبر تهیه کرده و هاست خود را نیز از یک میزبان مطمئن خریداری کنید تا از نفوذ در سایت و مورد حمله قرار گرفتن توسط هکرها جلوگیری کنید.
سئو وردپرس و رابطه آن با موتورهای جستجو
یکی از مهمترین و اصلیترین دلایلی که باعث میشود تا نتوان انتخاب وردپرس را به عنوان سیستم مدیریت محتوای وبسایت کنار گذاشت سئو بالای وردپرس و رابطه بسیار خوب آن با موتورهای جستجو میباشد که به شخصه خود نیز با این مورد به خوبی برخورد کردهام و بعد از راهاندازی سایتهای مختلف خبری و تفریحی، شخصی، شرکتی، فروشگاهی و… که برای خود و سایرین داشتهام تاثیر خوب وردپرس را در سئو سایت مشاهده کردهام.
در میان سیستمهای مدیریت محتوا وردپرس به عنوان برترین سیستم مدیریت محتوا میباشد که با موتورهای جستجو نظر گوگل ارتباط خوبی برقرار کرده و باعث میشود تا در نتایج بالاتری از سطح وب قرار بگیرید. و از سوی دیگر به لطف افزونه سئو وردپرس که به صورت رایگان و تجاری در دسترس است میتوانید به راحتی سئو و بهینه سازی سایت خود را افزایش داده و از رقبای خود پیشی بگیرید.
پشتیبانی وردپرس
بعد از گذشت 15 سال از به وجود آمدن وردپرس خوشبختانه منابع رسمی و غیررسمی بسیار زیادی در وب پارسی به وجود آمدهاند که به صورت تخصصی در حوزه وردپرس و موارد وابسته به وردپرس فعالیت دارند که با استفاده از آنها میتوانید به منبع عظیمی از آموزش وردپرس، افزونه وردپرس، پوسته وردپرس و… دسترسی داشته باشید.
در حال حاضر یکی از بهترین منابع برای بررسی مشکلات در وب پارسی دو مرجع رسمی وردپرس در wp-persian.com و wp-parsi.com هستند که میتوانید از آنها استفاده کرده و با مطرح کردن و جستجو مشکلات وردپرس که با آن مواجه شدهاید در این دو انجمن تخصصی در جهت رفع مشکلات خود اقدام کنید. علاوه بر این دو منبع، وبسایتهای بسیار زیادی هم در زمینه آموزش وردپرس فعالیت دارند که میتوانید آنها برای توسعه دادن و افزایش امکانات سایت خود استفاده کنید. که در وبمستر وردپرس هم قصد داریم با یک رویکرد جدید و تمرکز بر روی محتوای آموزشی ساده و کاربردی به آموزش در زمینه وردپرس بپردازیم.
از دیگر مواد مهم در پشتیبانی وردپرس به صرفه بودن آن از نظر اقتصادی میباشد که در مقایسه با سایر سیستمهای مدیریت محتوا و سایت ساز وردپرس انتخاب بهتری است. به عنوان مثال اگر فروشگاه خود را با استفاده از وردپرس راهاندازی کنید بسیاری از موارد موجود با استفاده از منبع بزرگی از افزونههای وردپرس قابل پیاده سازی هستند اما اگر بخواهید از سیستمهای دیگری استفاده کنید لازم است تا هزینه بالایی را برای افزودن چنین امکاناتی فراهم کنید. قالب وردپرس نیز یکی دیگر از این موارد است که در مقایسه با سایر سیستمهای مدیریت محتوا هزینه کمتری را برای شما در بر خواهد داشت.
با وردپرس چه سایتهایی میتوان ساخت
همانطور که در جای جای این آموزش به معرفی امکانات وردپرس پرداختیم دیدیم که وردپرس از انعطاف بسیار بالایی برخوردار است که با استفاده از افزونه وردپرس و کدنویسی که در وردپرس انجام میدهید میتوانید امکانات دلخواه خود را که برای سایت در نظر دارید با استفاده از وردپرس راهاندازی کنید. پس اگر قصد ساخت سایت در هر زمینه مثل ساخت سایت وبلاگی، ساخت سایت شخصی، ساخت سایت شرکتی، ساخت سایت خدماتی، ساخت سایت فروشگاهی، ساخت سایت دریافت پروژه و… را دارید وردپرس برای هر یک از این موارد راهکار مختلفی در اختیارتان قرار داده که میتوانید این سیستم مدیریت محتوا را به عنوان سایت ساز خود انتخاب کنید.
چرا باید از وردپرس استفاده کنیم؟
اگر تا به اینجای آموزش هنوز هم قانع نشدهاید تا از وردپرس استفاده کنید شاید بررسی سایتهای استفاده کننده از وردپرس بهترین گزینه باشد تا از بابت وردپرس خیال خود را آسوده کنید. وبسایتهای بسیار بزرگی هستند که از وردپرس برای سیستم مدیریت محتوا خود استفاده میکنند که از جمله آنها میتوان به مجلههای اینترنتی و خبرگزاریهایی مثل نیویورک تایمز، سیانان، فوربز و رویترز اشاره کرد. در زمینه سایر دستهبندی سایتها از جمله شرکتی و خدماتی نیز میتوان به مواردی مثل وبسایت شرکت مرسدس بنز، وبسایت رسمی جیزی، سایت رسمی کشور سوئد، وبلاگ شرکت بلک بری و موزیلا، اتاق خبر فیسبوک، وبسایت پلی استیشن، وبلاگ ناسا و سی پنل نیز اشاره کرد.
بر اساس آخرین آمار منتشر شده تا امروز بیش از 74 میلیون سایت با وردپرس راهاندازی شده است که بیش از 30 درصد از کل وبسایتهای ساخته شده در دنیا توسط وردپرس ساخته شدهاند. که بعد از سال 94 وردپرس توانست سهم 58.7 درصدی خود را از بین CMS های موجود به 60.2 درصد برساند. یعنی اگر کل وب را بررسی کنیم 30 درصد آن در دست وردپرس میباشد و در مقابل اگر سایتهایی که با سیستم مدیریت محتوای اختصاصی ساخته شدهاند را کنار بگذاریم و CMS های موجود همچون جوملا، دروپال و… را بررسی کنیم 60.2 درصد این سایتها توسط وردپرس ساخته شدهاند. همین آمار و ارقام میتوانید بهترین دلیل باشد تا سیستم مدیریت محتوای وردپرس را به دلیل محبوبیت، انعطاف پذیری بالا، سئو مناسب و از همه مهمتر هزینه کمتر در مقایسه با سایر سیستمهای سایتساز انتخاب کنید.
در این آموزش به معرفی کامل و جامعی از وردپرس پرداختیم و دانستیم که وردپرس چیست و با استفاده از وردپرس تا چه میزان میتوان از امنیت بالا، پشتیبانی موجود در سطح وبسایتهای پارسی و رابطه آن با موتورهای جستجو برخوردار بود. همچنین با معرفی برخی سایتهای بزرگ که متعلق به شرکتها و کسب و کارهای مشهوری بودند نیز توانستیم حود را متقاعد کنیم که چرا باید از وردپرس استفاده کرد. بنابراین سخن پایانی که میتوان به عنوان یک جمع بندی در نظر گرفت این است که وردپرس در زمینه ساخت سایت بهترین سیستم مدیریت محتوا میباشد که بسته به امکانات دلخواه خود که قصد دارید در سایت استفاده کنید به راحتی میتوانید با استفاده از افزونه و قالب وردپرس که در اختیار دارید و با مانوری که به راحتی میتوان با استفاده از توابع وردپرس داد سایت خود را با همان امکاناتی که در نظر داشتید راهاندازی کنید.
مقالاتتون خیلی خواناست و مطالب واضح و ساده بیان شدن. خیلی متشکرم و امیدوارم وبمستر وردپرس پیشرفت بکنه و به یه دانشنامه بزرگ فارسی در زمینه وب تبدیل بشه. گرافیک وب هم فوق العادس، هم فونت هم رنگ و هم گرافیک. واقعا لذت بردم :)
ممنون از توجهت علی جان، خوشحالم از این انرژی و قوت قلبی که میدین تا ادامه مسیر را پیش بریم.
موفق باشید 🌺